Jos de Rooij
Mijn muzikale carriere begon op straat. Daar liggen mijn
roots. Straatmuzikanten, daar heb ik dan ook wat mee. Soms loop ik ze straal
voorbij, maar mijn oren horen precies wat ze doen. Soms blijf ik even staan en
geef ze een eurootje (hangt een beetje van mijn bui af J )
Er zijn muzikanten die opvallen, niet alleen door hun muziek
maar ook door hun uitstraling. Jos de
Rooij was zo’n iemand. Jos, een
indrukwekkende man met lang grijs haar en een baard. Hij speelde wekelijks in
het winkelcentrum van Amsterdam-Noord met zijn accordeon en samen met zijn
vriend, een jongeman met het syndroom van Down, die mondharmonica speelde. Dat
werd door de jaren heen een vertrouwd beeld. Een vertrouwd geluid. Die man met
die lange haren en helder blauwe ogen. Ik wist toen nog niet dat hij Jos heette.
Jos kwam ik de eerste jaren toen ik hier in Noord woonde, tegen op verschillende locaties in Amsterdam.
Eigenlijk weet ik niet eens meer wanneer ik hem voor het eerst echt aansprak en
hem leerde kennen.
Eén van mijn eerste herinneringen aan hem is dat hij mij een
keer een opname stuurde van een liedje. Het was mijn eigen liedje maar hij had
hem ingezongen. Ik weet niet meer hoe
hij daar aan kwam, waarschijnlijk had hij het van youtube gehaald( By My Side).
Hij had het vertaald naar het Nederlands en vroeg wat ik er van vond. Ik vond
het erg verrassend. Waarom? Ten eerste omdat het liedje dat ik had geschreven eigenlijk een
beetje een triest liejde is , maar Jos had er iets heel swingends van gemaakt.
Het swingde de pan uit, man! ( Hij zei later dat hij het akkoordenschema met de
melodie heel lekker vond.) Ten tweede,
zijn vertaling had niet helemaal de sfeer zoals ik het bedoeld had. Dat vond ik
niet zo erg, eerder interessant. Wat grappig hoe een ander een liedje van mij
interpreteerde. Wij hebben daar later uitgebreid over gesproken.Hoe een tekst
past bij het innerlijk en de beleving van het individu. Heel leerzaam!
Wat mij, ten derde
heel erg opviel was de kwaliteit van zijn opname. Die klonk erg goed. Daarom
vroeg ik hem veel later eens of ik een liedje bij hem kon opnemen. Beetje
brutale vraag, maar hij stemde meteen toe. Zo kwam ik bij hem thuis. Zijn
thuis. Ik voelde me meteen thuis bij hem. Zijn kleine huisje, zo eenvoudig. Een
mannenhuisje. Haha. En dan zo’n kopje thee of kopje koffie, weetjewel. Zoals
mannen dat dan zetten.
En dan zat ik op zijn bank en dan spraken we over muziek.
Jos maakte Nederlandstalige muziek en ik schrijf in het Engels. Jos stimuleerde
mij om Nederlandstalig te schrijven, en jawel, ik heb daarna ook wat
geschreven, niet slecht, al zeg ik het zelf J
En hij vertelde hoe hij in het leven stond. En hoe hij zijn producties maakte. En hij liet zijn muziek horen. En wij maakten opnames en spraken over Noordelingen en de Van der Pekbuurt en muzikanten en muziek en Cuba.
En hij vertelde hoe hij in het leven stond. En hoe hij zijn producties maakte. En hij liet zijn muziek horen. En wij maakten opnames en spraken over Noordelingen en de Van der Pekbuurt en muzikanten en muziek en Cuba.
Wat mij het meest is bijgebleven is dit: Jos heeft mij een paar maal gevraagd om te
zingen op de 4 mei Herdenking in Noord. Hiervoor gingen wij repeteren bij hem
thuis. Jos zijn familie van vaderskant is in de Tweede Wereldoorlog omgekomen in het concentratiekamp
Sobibor. Ondanks deze verschrikkelijke tragedie hadden wij een hele intieme,
knusse, gezellige en humoristische repetitie. Met volle overgave speelde hij
zijn lied dat hij geschreven had over
Harry, de man van Noord die een aanslag overleefde in de Tweede Wereldoorlog. En de muziek maakte dat wij ons fijn voelden
en de muziek maakte ons vrolijk! Dat vond ik heel erg bijzonder van deze
repetities.
In zijn huiskamertje hingen portretten van communisten. Hij
was een groot voorstander van absolute gelijkheid. Hij maakte zich druk om
minderheden. Hij had een groot gevoel voor rechtvaardigheid. Daarnaast streed voor het behoud van zijn buurt, en voor
de stem van het volk. Het volk ! Daar gaat het om! Het oprechte contact tussen de mensen!
Met hartstocht voor het Nederlandse lied liet hij me
gedichten lezen om mij te leren dat taal niet zomaar iets is. Taal is een
KUNST. Het lied is een KUNST.
Jos maakte een muziekopname van een liedje dat geschreven
was door mijn dochter Rachel en mij. Rachel moest het liedje inleveren op
haar school voor het vak Nederlands. Jos maakte er een hele mooie kwaliteitsproductie
van, en zij kreeg er een tien voor!
En toen ik vroeg: “Jos, ik wil je graag bedanken, wat kan ik
voor je doen?” Toen zei hij: “Annette, schrijf een liedje voor mij over
Amsterdam-Noord, voor mijn CD. Amsterdam-Noord, het stadsdeel waar wij wonen en
leven. ” En dat heb ik gedaan. En het is een hele eer dat het op zijn CD staat.
En hij kwam langs als ik speelde op de Pekmarkt. En hij zei:
“Ga naar meneer Arbeider, of naar dat café, daar moet je gaan spelen, dat is
wat voor jou.” Jos stimuleerde mij, hij liet mij voelen dat hij vertrouwen in
mij had. En dat was heel erg belangrijk voor mijn onzekere zijn.
En eindelijk kwam hij langs bij SWAN, afgelopen vrijdag, 1
april. Ik had het hem laatst nog weer
gevraagd: “Wanneer kom je nou, Jos” . “Ahh,” zei hij, “Ik moet altijd ergens spelen
op vrijdag..” En ineens kreeg ik vorige
week een mailtje: “Hey Annet, ik ben vrij vrijdag, dus ik kom. Accordeon
meenemen?”
Ja, natuurlijk Jos!!! De lijst is bomvol, maar jij gaat
ZEKER spelen!!! Neem mee dat ding!”
Hij was er bij toen we de Purmerendse dichter Ger Belmer herdachten
in de Noorderparkkamer op een speciaal ingelaste SWAN-avond. Hij vertelde toen over zijn kroegenleven en
hoe hij en Ger het Nederlandse lied op een hoog niveau brachten. Heel
indrukwekkend. Hij baalde er een beetje van dat ik die avond “By My Side” niet
had gespeeld, zei hij later.
En afgelopen vrijdag, toen hij dus bij SWAN gekomen was, zei hij nog wat een indruk die herdenkingsavond
op hem gemaakt had. En bijna vroeg ik hem: ‘Hey, Jos, zal ik het ook voor jou
organiseren, zou je dat willen?” Maar in plaats daarvan maakten wij een selfie.
Een selfie die ik die nacht, toen ik eenmaal thuis de foto terugzag op mijn PC,
zo mooi en intiem vond, dat ik hem op mn smartphone uitvergrootte. En
diezelfde selfie bleef maar door mijn hoofd spoken toen ik dinsdag naar zijn
huis fietste. Omdat ik een gerucht gehoord had dat hij met een ambulance was
opgehaald. En ik maakte mij grote zorgen.
Nee, nee, nee, gonsde het in mijn hoofd. Nee, het mag niet
Jos zijn. En ik fietste over de Adelaarsweg en toen hoorde ik Jos. Hij zei: “Tja,
het ging een beetje snel, ik kon er ook verder niks aan doen”. Of zoiets. En ik
zei: Nee, nee, nee.
Ik belde bij hem aan, tegen beter weten in. Zijn buurvrouw
stond buiten. Ik vroeg: wat is er met Jos aan de hand? En zij vertelde mij dat
hij naar het OLVG was gebracht.
En wat er daarna gebeurde heeft een enorme indruk achtergelaten
en ik ben er ontzettend verdrietig van.
Jos is heengegaan. En
mijn hart doet pijn. Maar Jos heeft mij een heel groot geschenk gegeven. Dat ik
hem mocht meemaken, tot op zijn laatste dag. Dank je wel, lieve, lieve Jos XXXX
En ik heb “By My Side” voor je gezongen.
Heel veel liefs,
Annette
